Alerjik Riniti Anlamak; Renagerenk çiçekler ve yemyeşil ağaçlar baharın geldiğini müjdeleyen en belirgin işaretlerdir. Ancak bazı insanlar için bu eşsiz tablo, alerji mevsiminin başladığına işaret eden kabus günlerinden başka bir şey değildir.

ALERJİK RİNİT NEDİR?

Alerjik rinit, solunum yolu alerjisinin en yaygın ve sürekli baş gösteren tezahürüdür. Toz akarları, çimen poleni ile bazı hayvanların deri pulları olarak üç ana nedenle karşımıza çıkar. Alerjik rinitin üç tedavi yöntemi vardır;

• Alerjiden kaçma
• İlaç tedavisi
• Duyarsızlaştırma

ALERJİK RİNİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hapşıırma, solunum yolu akıntısı, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, göz sulanması gibi semptomların en belirgin sorumlusu 'Alerjik rinit' yaşam kalitesini düşürmekle kalmaz, verdiği aşırı yorgunlukla da sizi bitkin bırakabilir.

'Saman nezlesi' ve 'Bahar alerjisi' olarak da bildiğimiz rinit, hafife alınacak rakamların çok ötesinde. Öyle ki; dünya nüfusunun neredeyse yarısını ilgilendiren, Türkiye'de ise her 4 kişiden 1'inde görülen mevsim değişikliğinin etkili olduğu en yaygın alerji türlerinden biridir.

Alerjik rinit genellikle bir alerjenle temas ettikten hemen sonra bahsettiğimiz semptomlardan bir veya daha fazlasıyla baş gösterir.

Tekrarlayan baş ağrıları ve yorgunluk gibi bazı semptomlar ancak alerjenlere uzun süre maruz kaldıktan sonra ortaya çıkar.

Şunu hemen belirtmeliyim ki; ateş bir saman nezlesi belirtisi değildir. Bazı insanlar semptomları hafif atlatırken, bazıları da bütün yıl boyunca bu çekilmez belirtilerle yaşamak zorunda kalırlar.

Belirtileriniz birkaç haftadan uzun sürüyorsa ve ilerleme kaydedemiyorsanız, olası alerjik durum hakkında doktora görünmenizi önemle tavsiye ederim.

ALERJİK RİNİT NEDEN OLUR?

Vücudunuz bir alerjenle temas ettiğinizde, vücudunuzu alerjenden koruyan doğal bir kimyasal olan histamin salgılar. Bu kimysal, alerjik rinite ve burun akıntısı, hapşırma ve kaşıntılı gözler gibi semptomlarına neden olur.

İlkbahar polenine ek olarak, kim poleni, toz akarları, hayvan tüyü, kedi tükürüğü diğer yaygın alerjenlerdir.

Yılın bu zamanlarında polen özellikle en büyük sorunumuz oluyor. Ağaç ve çiçek polenleri ilkbaharda daha sık görülürken, otlar yaz ve sonbaharda daha fazla polen üreten etkenlerdir.

Çok yıllık alerjiler ise toz akarları ve evcil hayvan kepeği gibi iç mekan maddelerine cevap olarak yıl boyunca veya yılın herhangi bir zamanında ortaya çıkabilir.

Alerjiler herkesi etkileyebilir, ancak ailenizde alerji öyküsü varsa alerjik rinit geliştirme olasığınız daha yüksektir. Astım veya atopik egzama olması da alerjik rinit riskinizi arttırabilir.

Sigara durmanı, kimyasallar, soğuk sıcaklıklar, nem, rüzgar, hava kirliliği, saç spreyi, parfümler, kolonyalar ve bazı dış faktörler bu durumu tetikleyebilir veya kötüleşebilir.

ALERJİK RİNİT NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Düşük ölçekli bir alerjeniz varsa, muhtemelen sadece fizik muayene ihtiyacınız olacaktır. Ancak biz doktorlar, sizin için en iyi tedavi planını bulmak için bazı testler yapar ve alerjik rinitinizi birkaç şekilde tedavi edebiliriz. Bunlarla ilaçlar, ev ilaçları ve muhtemelen alternatif ilaçlar dahildir. Alerjik rinit için herhangi bir yeni tedavi önlemi denemeden önce doktorla mutlaka konuşun, herhangi bir ilaca başlamadan önce yeni bir alerji ilacının diğer ilaçları veya tıbbi durumları etkilemeyeceğinden emin olun.

Tedavinin sonucu durumunuza bağlıdır. Mevsimsel alerjik rinit genellikle şiddetli değildir ve ilaçlarla iyi yönlendirebilirsiniz. Bununla birlikte, bu durumu şiddetli geçirenler için uzun süreli bir tedavi süreci programlanacaktır.

EVDE ÖNLEM ALABİLİRMİYİM?

Mevsimsel veya polen alerjiniz varsa pencerelernizi açmak yerine klima kullanmayı deneyebilirsiniz. Mümkünse, alerjiler için tasarlanmış bir filtre ekleyin. Nem alma cihazı veya yüksek verimli partikül hava filtresi, içerideyken alerjilerinizi kontrol etmenize yardımcı olur. Toz akarlarına alerjiniz varsa, çarşaflarınızı ve battaniyelerinizi (54.4 derece) 130 F'nin üzerindeki sıcak suda yıkayın. Süpürgenize bir HEPA filtresi eklemek ve haftalık olarak vakumlamak da yardımcı olabilir.

ÇOCUĞUMU NASIL KORURUM?

Çocuklarda da elerjik rinit gelişebilir ve genellikle 10 yaşından önce ortaya çıkar. Çocuğunuzun her yıl ayın zamanda soğuk algınlığı benzeri semptomlar geliştirdiğini fark ederseniz, muhtemelen mevsimsel alerjik rinit vardır.

Çocukladaki semptomlar yetişkinlerdekine benzer. Çocuklarda genellikle alerjik konjonktivit adı verilen sulu, kanlı gözler gelişir. Diğer semptomlara ek olarak hırıltı veya nefes darlığı fark ederseniz, çocuğunuzda astım da olabilir.

Çocuğunuzun alerjisi olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuza görünün. Doğru teşhis ve tedaviyi almak önemlidir. Çocuğunuzun önemli mevsimsel alerjileri varsa, polen sayısı yüksek olduğunda çocuğunuzun alerjenlere maruz kalmasını sınırlayın. Alerji mevsiminde kıyafetlerini ve çarşaflarını sık sık yıkamak ve düzenli olarak vakumlamak da faydalıdır. Bununla birlikte, bazı ilaçlar küçük dozlarda bile yan etkilere neden olabilir. Çocuğunuzu herhangi bir reçetesiz alerji ilacıyla tedavi etmeden önce daima doktorunuzla konuşun. Evinizde halı serili alanları da azaltmak faydalı olacaktır.

ALERJENLERİ ÖNLEME İPUÇLARI

• Polen sayısı yüksek olduğunda dışarı çıkmamaya çalışın.
• Erken saatlerde açık havada egzersiz yapmaktan kaçının
• Dışarı çıkıp döndükten sonra hemen duş alın.
• Bu mevsimde pencere ve kapılarınızı kapalı tutmaya özen gösterin.
• Bahçe işi yaparken ağzınızı ve burnunuzu kapalı tutun.
• Toz akarlarından endişe ediyorsanız, yatak odanızdaki halıları kaldırın.