İÇİNDEKİLER
DERİ (CİLT) KANSERİ NEDİR?
Deri kanserleri görülebilir olması nedeni ile diğer kanserlere oranla daha hızlı tanınabilmekte ve daha sık görülmekte olup tedavileride aynı oranda daha erken başlayabilmektedir.
Deri kanserlerini kabaca ikiye ayırabiliriz:
- Malin melonom dediğimiz derinin her katmanında yer alabilen ve deri rengini oluşturan melanin denen pigmenti üreten melanosit adını verdiğimiz hücrelerden köken alan deri kanserleri
- Melonom dışı kanserleri: bu tip deri kanserleri kendi içinde ikiye ayrılıyor
Bazal hücreli karsinom veya Bazalyom dediğimiz deri’nin alt katmanında yer alan bazal hücrelerden kaynaklanmış deri kanserleri.
Yassı hücreli kanser veya skumaöz (spinal) hücreli kanser dediğimiz derinin üst katmanında yer alan yassı hücrelerden köken alan deri kanseri
MALİN MELANOM
Derinin en kötü huylu ve vücuda hızla yayılan deri kanseri türü olan malin melanomlar, tüm deri kanserlerinin %2-3 oranını oluşturuyor. Tüm vücut bölgelerinde görülebiliyor. Daha önce siyah, kahve rengi benlerden kaynaklanabildiği gibi normal deri bölgelerinden de gelişebilmektedir. Güneş ışınları ve ultraviyole, aile öyküsü, ırk, bağışıklık sistemi, radyasyon, ileri yaş, erkek cinsiyet gibi özellikler risk faktörleri arasında yer almaktadır. Lentigo maligna, Akral lentiginöz malin melanom, yüzeyel yayılan malin melanom, nödüler malin melanom, Amelanotik malin melanom gibi çeşitli tip ve klinik görünümleri olmasına rağmen siyahtan pembeye kadar değişebilen alacalı renk içeriyor olması, asimetri, düzensiz ancak keskin kenar içermesi, boyutunun 5 mm üzerinde olması, giderek deri seviyesinden kabarması veya alçalması gibi seviye değişikliği tarzındaki özellikler ortak klinik belirtiler olarak değerlendirilmektedir.
BAZAL HÜCRELİ KANSERLER
Tüm deri kanserlerinin %80’inden sorumludur. Derinin güneşe maruz kaldığı bölgelerden kaynaklandığı gibi sırt ve bacaklarda da ortaya çıkabilmektedir. Güneş ışınları dışında mikrotravmalarda risk faktörleri arasında yer almakta. Ulcus radens, yüzeyel yayılan bazalyom, morfeik bazalyom, pigmente bazalyom, nödülokistik bazalyom gibi çeşitli tipi ve görünümde ortaya çıkabilir. Çok yavaş gelişen tümördür ve vücuda uzak dağılımı yok denilecek kadar azdır. Ulcus radens parmak ile sabun üzerine basılmış gibi ortası çökük etrafı deriden kabarık ince damarlar içeren yara şeklinde, morfeik bazalyom ise morfea benzeri atrofik plak şeklinde, pigemente bazalyom malin melanom’a benzer şekilde nödülokistik bazalyom ise kistik üzeri damarlanması olan lezyon şeklinde kendini gösterir.
SKUAMÖZ HÜCRELİ KARSİNOM
Tüm deri kanserlerinin %16-17’sini oluşturur. Baş-boyun, el sırtı gibi güneşe maruz bölgelerden gelişir. Bazal hücreli kanserlere göre daha hızlı gelişir ve nadiren uzak yayılımı söz konusudur. Güneş ışınları, açık tenli bireyler, zayıf bağışıklık, arsenik gibi kimyasal maddeler oluşumunda risk faktörler arasında sayılır. Klinik olarak frajil (kanamalı) üzeri kabuklu iyileşemeyen yara şeklinde kendini gösterir. Kulak kepçesi, alt dudakta yer alan skomöz hücreli karsinomun uzak bölgelere ve lenf bezlerine yayılımı diğer bölgelere göre daha fazladır.
TANI YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Deri kanserlerinin kesin tanısı biopsi ile konulur. Ancak dermatoskopi denen görüntüleme yöntemi ile bazı lekeler ve benlerde kanser hücresi saptanarak erken tanı konulabilmektedir.
DERİ (CİLT) KANSERİ TEDAVİSİ
Lezyonun büyüklüğü, yerleşim yeri, tipine ve derinliğine göre tedavi değişebilmekte. Küçük boyuttaki bazal hücreli ve skuamöz hücreli kanserlerde kriyoterapi (dondurmak) uygulanabilir. Tüm cilt kanserlerinde eksizyonel cerrahi dediğimiz lezyonun kesilerek ayrılması işlemi yapılabilir. Mahs cerrahi, küretaj ve elektradisekasyon kemoterapi, radyoterapi, biyolojik tedavi, diğer tedavi yöntemleridir.