Kabızlık dışkılama sıklığının azalması ve dışkılama sırasında güçlük çekilmesidir. Ancak bebekler, özellikle de anne sütüyle beslenenler çok sayıda bez kirletirler. Bebek büyüdükçe sayı azalır, 2 yaşında ortalama günde 2 kere, 4 yaşında günde 1 kere tuvalete çıkarlar.
Çocuklarda ise kabızlık, dışkılama sıklığından ziyade dışkının sertliği ve dışkı yapmadaki zorluk olarak tanımlanır. Eğer ki çocuk alışılmış sıklıkta kaka yapmıyorsa ve kakası sert, kuruysa, kaka yaparken canının yandığından bahsediyorsa kabız olduğundan bahsedilebilir.
KABIZLIK BELİRTİLERİ
Kakasını yaparken çocuğunuzun ağrı çekmesi ya da ağlaması. 10 dakikadan uzun süren ıkınma veya zorlama sonrasında kakasını yapamaması. Kakanın keçi pisliği gibi sert ve parça parça olması.
Kaka yaparken dışkıya kan bulaşması veya kakadan sonra damlaması. 3 günden daha uzun bir süre kakasını yapmamış olması
KABIZLIK NEDENLERİ
Kabızlık çocukluk döneminde çok sık rastlanan bir sorun. İki hafta veya daha uzun süredir devam eden dışkılamada gecikme veya zorluğu kabızlık olarak tanımlayabiliriz.
Kabızlık şikayeti pediatri polikliniklerine yapılan tüm başvuruların %3’ünde, pediatrik gastroenteroloji başvurularının ise %25’inde görülür.
Kronik kabızlık, son sekiz hafta içinde, üç haftada birden daha az sayıda dışkılama, haftada birden daha fazla sayıda dışkı kaçırma, dışkı tutma davranışı, dışkı biriktirme ve ağrılı dışkılama gibi durumlardan iki veya daha fazlasının bir arada olması olarak tanımlanır.
Çocuk kendini kabızlıktan nasıl koruması gerektiğini bilmediği için anne ve babalar bu yükü üstlenirler.
ÇOCUKLARDA KABIZLIĞI ÖNLEMEK İÇİN;
Firmalar tarafından geliştirilen ve doktorlar tarafından tavsiye edilen özel kabızlık ve gaz giderici formül mamalar, kabızlıkla baş etmekte annelere büyük yardım sağlar.
Çocukların yeterli sulu gıdayı alması sağlanamalıdır. Gıdaların içine yulaf ezmesi ve zeytinyağı eklenirse kabızlık için iyi bir önlem olabilir. Posalı ve lifli gıdaya alıştırılmalıdırlar.
Armut suyu ve püresi, kayısı hoşafı, mürdüm eriği, incir, yulaf ezmesi, zeytinyağlı kabak çorbası kabızlığa iyi gelir. Kolalı, kakaolu gıdalar ile kuruyemiş, süt ve süt ürünleri rahatsızlık süresince bebeğe verilmemelidir.
Yukarıdaki gıdalar ayına uygun olarak verildiğinde kabızlığın ortadan kalktığı görülür. Büyük çocuklara her gün tuvalete çıkma alışkanlığı kazandırmakta fayda vardır.
Ülkemiz çocuklarında aşırı inek sütü tüketimi de kabızlığın önemli nedenlerinden biridir. Kabızlık önleyici ve giderici ilaçlar yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.
ÇOCUKLAR NEDEN KABIZ OLUYOR?
Bağırsak genişliği gibi doğuştan gelen hastalıklar kabızlığa yol açabiliyor. Çocuğun süt içmesi sağlıklı gelişmesi açısından önemli. Ancak günde 500 ml yani yarım litreden sonrası zararlı hale geliyor.
Bu miktardan fazla süt tüketen çocuklarda demir eksikliğinin yanı sıra kabızlık da görülüyor. Çocuğun sürekli katı gıda almasına izin vermemek gerekiyor. Katı gıda kabızlığa yol açabiliyor.
Anne sütü, çocuğun her türlü ihtiyacını karşılıyor. Ancak bazen bağırsak yapısındaki sorunlar anne sütünün bile kabızlık yapmasına neden olabiliyor. Çocuklarda görülen başka bir etken, okulda tuvalete gitmeme.
Birçok çocuk teneffüs aralığının kısa olması, tuvaletlerin kalabalık olması gibi çeşitli nedenlerle tuvalete gitmiyor. Büyük tuvaletini tutuyor. Psikolojik nedenlerle tuvaletini yapmak istemeyen çocuklar var.
Bu çocukları, eğer çocukta herhangi bir sindirim sorunu ya da anatomik bir sorun yoksa, psikologa yönlendirmek gerekebiliyor.
KABIZLIK İÇİN ÖNERİLER
Her gün karnabahar, lahana, mercimek, fasülye, nohut gibi gıdalar öğünümüze katılmalıdır.
İki avuç lahana yaprağı mikserden geçirildikten sonra sıkılarak elde edilen suyunun içine az miktarda tuz ilave edilerek içilir.
Eşit oranda kurudut, kuru erik, kuru incir, kuru gün kayısısı, haşlanır mikserden geçirilir. Yoğurda eklenebilir yada meyve suyu gibi içilebilir.
Ve en önemlisi bol sıvı tüketilmelidir.
BESLENMESİ NASIL OLMALI?
Kronik fonksiyonel kabızlık ortaya çıkmadan önce genellikle ağrılı dışkılama öyküsü bulunduğundan bebeklerdeki ağrılı kaka yapmanın erken tedavisi, okul çağı dönemindeki çocuklarda kronik kabızlık sıklığını azaltabilir.
Normalde, sağlıklı bebeklerin kaka yapma sayıları 0-4 ay arasında günde 1-7 kez, 4. aydan sonra günde 2 kez ve 1 yaşından sonra da günde 1 kez civarında. Anne sütüyle beslenen bebekler, inek sütü ve mama ile beslenenlere göre daha sık ve yumuşak kıvamda kaka yapar.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde kabızlık çok nadirdir. Anne sütünden inek sütü, mama veya karışık beslenmeye geçiş dönemlerinde kabızlık olasılığı artar.
Süt çocuklarındaki sert dışkılama beslenme değişiklikleriyle tedavi edilebilir. 4 aydan küçük, mamayla beslenen ve kabız olan süt çocukları mama değişikliği yapılarak tedavi edilebilir. Önemli olan çocuğu doğru ve sağlıklı beslenmektir.
