
EFÜZYONLU ORTA KULAK İLTİHABI (EOM)
Efüzyonlu orta kulak iltihabı (EOM) kulak zarının arkasında orta kulakta sıvı birikmesidir. Sıklıkla geçici olsa da çocuğun işitmesini bozabilir, ve işitme problemi ortaya çıkarsa konuşma sorunları oluşabilir. Efüzyonlu orta kulak iltihabı (EOM) çocuklarda akut bir ağrı veya ateş yapmaz.
EOM sık rastlanan bir hastalıktır. 4 yaşına kadar her 10 çocuğun 7 den fazlasında EOM atağı oluşmaktadır.
Her yaşta EOM gelişebilir ama;
- 7 yaşından küçüklerde
- Sigara içilen bir evde yaşayan çocuklarda
- Sık sık hastalanan çocuklarda
- Erkeklerde
- Kardeşinde EOM olanlarda
- Biberonla beslenen çocuklarda
- Kreşlerde diğer çocuklarla kış veya baharlarda iç içe olan çocuklarda
- Down sendromu gibi bazı genetik hastalılarda
- Yarık damaklı çocuklarda , daha sık görülür.
EOM nasıl oluşur?
Orta kulağın, doğru çalışabilmesi için içinin hava dolu olması gerekir. Östaki tüpü orta kulaktan genzimize (burunun arka kısmında) açılır ve havanın genzimizden orta kulağa geçişini sağlar veorta kulağa hava dolarak normal çalışmasını sağlar.
Sık sık hastalanan ve kulak iltihabı gelişen çocuklarda östaki tüpü de iltihablanır ve östaki tüpü çalışamadığı için orta kulak havalanamaz, ve daha sonra orta kulakta sümükümsü sıvı oluşur.
Hangi bulgular oluşur?
En sık görülen sorun işitmede azalmadır. Bazen birkaç haftada kendiliğinden geçebileceği gibi bazen de aylarca sürebilir. Eğer küçük çocukta EOM dan dolayı gelişen işitme kaybı varsa konuşma ve dil gelşiminde gecikmeler olabilir ve bu da çocukta konsantrasyon eksikliği ve dikkat azalması gibi davranışsal sorunlara yol açabilir.
Tedavi edilmeyen EOM larda kulak zarında delinme, orta kulakta kireçlenmeler, kulaktan akıntı ve kolesteatoma ( ortak kulakta kötü kokulu akıntı yapan ve kemikleri bile eritebilen kistik kitleler) gelişebilir.
EOM geliştiği nasıl anlaşılır?
Kulak mikroskopik olarak muayene edilir , kulak zarının görünümü ile ön tanı konur ( kulak zarı matlaşır ve arkasında sıvı görülebilir). Kesin teşhis için işitme testlerinden timpanometri yapılır.
Çocuğunuzda EOM den dolayı işitme kaybı varsa yapmanız gereken şeyler;
Çocuğunuzun sizi daha iyi duyup anlayabilmesi için yüz yüze bakarak konuşun
Çocuğunuzla konuşurken ortamda gürültü yapabilecek sesleri azaltın ( örneğin televizyonun sesini kısın)
Yüksek sesle ve temiz konuşun ama asla bağırmayın
Çocuğunuz okula gidiyorsa öğretmenini bu konuda uyarın.
Öğretmene yakın bir yerde oturtulmasını talep edin.
Çocuğunuzun yakınında asla sigara içmeyin içirmeyin çünkü EOM yi artırır.
EOM nasıl tedavi edilir?
Genellikle yakın takip gerektiren bir hastalıktır. Hastaların yaklaşık yarısı kendiliğinden 3 ay içerisinde iyileşir. Hastalık dirençli hale gelmediği sürece tedavinin esası düzenli takip etmektir. Eğer düzelmez ve dirençli hale gelirse veya düzelip tekrar oluşursa, her iki kulakta da işitme kaybına yol açarsa, veya kompikasyonlar gelişmek üzereyse tedaviye hemen başlanır.
Tedavideki amaç çocuğun işitmesini düzeltmek ve dolayısı ile davranışsal problemleri ve eğitimdeki aksaklıkları önlemektir. Ayni zamanda tedavi ile tekrarlayan kulak ağrı ve iltihablarından korunulur.
Etyolojiye yönelik çeşitli medikal tedaviler verilebilir. Cerrahiye karar verilince kulak zarına küçük bir delik açılarak iltihap temizlenir. Küçük bir havalandırma tüpü ( kulak tüpü) deliğe yerleştirilir ve orta kulağın havalanmasını sağlayarak yeniden sıvı birikimi önlenir. Tüpler kulak zarında sürekli kalmazlar genellikle 6 ay 1 yıl içinde düşerler.
Bu işlem yapılırken bazen genizeti de( burunun arka tarafındaki doku – adenoid) alınır.