ARTROZ: NEDİR, BELİRTİLERİ VE TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Osteoartrit olarak da bilinen artroz, eklemlerimizdeki kıkırdağı etkileyen dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Kıkırdak, kemiklerimizin uçlarını kaplayan ve eklem hareketi için pürüzsüz bir yüzey sağlayan dokudur. Artrozda bu kıkırdak zamanla parçalanarak ağrıya, sertliğe ve eklem hareketinde kısıtlamalara yol açar.

ARTROZ NEDİR?

Artroz, eklem kıkırdağının bozulması ve yıpranması sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Bu, eklem yüzeylerinin sürtünmesine ve tahriş olmasına neden olur.

Artroz genellikle yaşlanma süreciyle ilişkilidir, yaşlanma sürecinde kıkırdağın elastikiyeti ve dayanıklılığı azalır. Bununla birlikte, bazı risk faktörleri artroza yakalanma olasılığını artırabilir. Örneğin, aşırı kilolu olmak, eklemlere fazladan baskı uygulayarak artroz riskini artırabilir.

ARTROZUN NEDENLERİ VE RİSK FAKTÖRLERİ

Artrozun birçok nedeni vardır ve genellikle birden fazla faktör bir araya gelerek artroza yol açar. Eklem yüzeylerindeki kıkırdak yıpranması, eklem iltihabı, eklem travması, genetik faktörler ve aşırı kullanım gibi nedenler artroz riskini artırabilir. Ayrıca, yaşlanma süreci, hormonal değişiklikler ve metabolik hastalıklar da artroz gelişimiyle ilişkilendirilmiştir.

Artroza yakalanma riskini artıran faktörler arasında ise kilo problemleri, eklemlere aşırı yük bindiren aktiviteler yapmak, eklem deformiteleri, romatoid artrit gibi başka bir eklem rahatsızlığına sahip olmak ve ailede artroz öyküsü olması sayılabilir.

ARTROZUN BELİRTİLERİ

Artrozun belirtileri genellikle etkilenen eklemde ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığı şeklinde ortaya çıkar. Ağrı genellikle aktivite sırasında ve gün boyunca sürekli olarak devam eder. Ayrıca, eklem hareket ettirildiğinde veya basınç uygulandığında ağrı daha da artabilir. Eklem sertliği, özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra belirgin hale gelebilir.

Artroz eklem şişmesi, kızarıklık ve ısı artışı gibi inflamatuar belirtilere de neden olabilir. Bununla birlikte, belirtiler romatoid artrit gibi diğer inflamatuar eklem rahatsızlıklarında daha belirgindir.

ARTROZUN TEŞHİSİ VE TIBBİ DEĞERLENDİRME

Artroz teşhisi genellikle bir tıbbi değerlendirme ve fizik muayene ile konulur. Uzman, kişinin semptomlarını değerlendirir ve eklem hareketliliğini, şişliği ve hassasiyeti kontrol eder. Ayrıca, röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya ultrason gibi görüntüleme testleri de kullanılabilir.

Görüntüleme testleri, eklemdeki kıkırdak bozulmasını, eklem yapısını ve diğer olası nedenleri değerlendirmek için kullanılır. Ayrıca, kan testleri de bazen yapılabilir, özellikle eklem iltihabı gibi diğer eklem rahatsızlıklarını ekarte etmek için.

ARTROZ TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Artroz tedavisi, semptomların şiddetine, hastanın yaşına, yaşam tarzına ve diğer tıbbi durumlarına bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri genellikle ağrıyı azaltmayı, eklem hareketliliğini artırmayı ve yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlar.

Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, fizik tedavi, egzersiz programları, cerrahi müdahaleler ve alternatif tedaviler bulunur. İlaçlar genellikle ağrıyı azaltmak ve inflamasyonu kontrol etmek için kullanılır. Fizik tedavi, eklem hareketliliğini artırmak, kasları güçlendirmek ve eklem stabilitesini sağlamak için uygulanır. Egzersiz programları, eklem hareketliliğini artırırken aynı zamanda ağrıyı azaltmaya yardımcı olur.

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ VE BAKIM

Artrozla başa çıkmak için yapılabilecek yaşam tarzı değişiklikleri ve bakım stratejileri vardır. Örneğin, aşırı kilo varsa kilo vermek, eklem stresini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, düşük etkili egzersizler yapmak, eklem hareketliliğini artırırken eklemlere zarar verme riskini azaltabilir. Eklemi korumak için uygun pozisyonlar kullanmak ve düzenli aralıklarla dinlenmek de önemlidir.

Ek olarak, sıcak ve soğuk tedaviler, masaj terapisi ve destekleyici cihazlar (örneğin, baston veya eklem destekleri) da artroz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.

ARTROZ İÇİN ORTOPEDİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Artroz tedavisinde ortopedik tedavi seçenekleri de değerlendirilebilir. Bunlar arasında eklem enjeksiyonları, eklem traksiyonu, splintler ve ortezler gibi tedaviler yer alır. Eklem enjeksiyonları, eklem içine ilaç veya steroid enjekte ederek ağrıyı azaltmayı hedefler. Eklem traksiyonu, eklemi gererek basınç ve ağrıyı azaltabilir. Splintler ve ortezler, eklemi destekleyerek hareketi sınırlayabilir ve ağrıyı azaltabilir.

SONUÇ

Artroz, eklem kıkırdağının bozulması ve yıpranmasıyla ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Artrozla başa çıkmak için yaşam tarzı değişiklikleri, bakım stratejileri ve ortopedik tedavi seçenekleri kullanılabilir. Ek olarak, destekleyici kaynaklar ve başa çıkma stratejileri artrozu olan kişilere yardımcı olabilir. Artrozun tedavisi her bireye özeldir, bu nedenle doktorunuzla birlikte en uygun tedavi planını belirlemek önemlidir.