Romatoloji kas-iskelet sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalıdır. Romatizmal hastalıklar kas-iskelet sistemi yanı sıra diğer organ sistemlerini de etkileyen hastalıklardır.
Başlıca sık görülen iltihaplı romatizmal hastalıklar:
Rromatoid artrit
Ankilozan spondilit
Psöriatik artrit
Erişkin still hastalığı
Reaktif artrit
Enteropatik artrit
Sistemik lupus eritamatozus
Skleroderma
Sjögren sendromu
Vaskülitler
Dermatomiyozit
Polimiyozit
Behçet hastalığı
Ailevi akdeniz
İLTİHAPLI ROMATİZMA BELİRTİLERİ
Eklemlerde kızarıklık ve şişme, sıcaklık hissi, yanma, şiddetli ağrı
Sabahları, bacak, el ve kollarda yaşanan tutulmalar,
Yüksek ateş, halsizlik, bitkinlik
Nedensiz kilo kaybı, uzun süren karın ağrıları, kronik ishal
Eklem bölgelerinde ve cilt altında romatoid nodülü olarak tanımlanan şişlikler ve yumrular
Tek ya da çift taraflı kalça ağrıları, gözlerde kızarıklık ve ağrı
İLTİHAPLI ROMATİZMA NEDENLERİ
İltihaplı eklem romatizması genetik yatkınlığı olan bir hastalıktır. Kişimin birinci derece yakınlarında hastalığın varlığı kişide iltihaplı romatizma görülme oranını artırır.
Yaşın ilerlemesine bağlı olarak gelişen kemik erimesi
Sigara içme alışkanlığı iltihaplı romatizma riskini arttıran önemli bir etkendir.
Aşırı et tüketimi, tereyağı ve peynir gibi yağlı gıdaların yüksek oranda tüketilmesi
Kadınlarda iltihaplı romatizma görülme oranı daha yüksektir. Hamilelik, emziklilik, menopoz gibi dönemlerde hormonların salınımındaki düzensizlikler iltihaplı eklem romatizması hastalığını tetikler.
İltihaplı romatizma tedavisinde izlenen yol; iltihabu kontrol altına almak ve hastalığın belirtilerini yok etmeye çalışmaktır. Hastalığın kesin tanısı konulduktan sonra, doktorunuz tarafından hastalığın ilerlemesini durdurmak için antiinflamatuar ve antiromatizmal ilaç tedavisi başlanır.
Bu ilaçlar ağrıları dindirir ve düzenli kullanıldığında dokularda oluşacak hasarlar önlenebilir. Amacı iltihabı ortadan kaldırmak, kontrol altına almak ve hastalığın belirtilerini gidermeye çalışmaktır.
Hastalığın kesin tanısı konduktan sonra doktor tarafından hastalığın ilerlemesini durdurmak için nonsteroid antiinflamatuar (NSAI) ve antiromatizmal (DMARD) ilaçlar reçete edilir.
DMARD grubu ilaçların en sık kullanıldığı romatizma hastalığı romatoid artrittir. Günümüzde kullanılan tedavi rejimlerine göre romatoidartrit tanısı konduğunda DMARD grubu bir ilaçla tedaviye başlamak gerekir.
DMARD grubu ilaçlar ve kortikosteroidle romatoljik hastalıklarda önemli ölçüde tedavi yapılabilir olmasına karşılık bu ilaçların yetersiz olduğu ve daha etkili tedavi gereken hastalar da vardır.
Bu hastaların tedavisi son 30 yıl içinde biyolojik ajanların keşfi ve kullanıma girmesi ile önemli ölçüde mümkün olmuştur. İmmunoloji ve biyoteknolide ilerlemeler sayesinde bu ilaçlar klasik tedaviye dirençli veya bu ilaçları tolere edemeyen hastalar için sunulan etkili bir seçenektir.
İnflamatuvar artritte erken tedavide kullanılmaları ile hastalığın belirti ve bulgularını düzeltmekte aynı zamanda eklem hasarı da önemli ölçüde önlenebilmektedir.
Günümüzde biyoljik ajan tedaviler, klasik hastalık seyrini değiştiren (DMARD) ajanların etkin şekilde kullanımlarına karşın hastalık aktivitesinin kontrol altına alınamadığı veya bu ilaçlarla yan etki gözlenen hastalarda kullanılmaktadır.
Biyoljik ilaçların başlıca yan etkileri enfeksiyonlar, infüzyon reaksiyonları, enjeksiyon yeri reaksiyonlarıdır. Daha az görülen yan etkiler;
Ciddi enfeksiyonlar
Mikobakteriyel
Fungal enfeksiyonlar
Viral enfeksiyonlar
Lenfoma ve maligniteler
Kalb yetmezliği
Demiyelinizan hastalıklar
Sitopenilerdir
Romatoid artrit
Ankilozan spondilit
Psöriatik artrit
Juvenil idyopatik artrit
Enteropatik artritler
Erişkin stil hastalığı
Kristal artrit
Ailevi akdeniz ateşi
Sistemik lupus eritamatozus
Behçet hastalığı ve vaskülitlerde kullanılmaktadır.
Uzm. Dr. Melek ÖZER
Romatoloji
