ALS HASTALIĞI NEDİR?
ALS hastalığı beyin ile kaslar arasındaki bağlantıda problem olması durumudur. Kişinin zihninde zeka gerilemesi, unutkanlık ve zihin bulanıklığı meydana gelmez ancak beyni vücuduna hükmetmekte güçlük yaşar.
İnsan vücudunun birçok bölümünü kaslar oluşturmaktadır. ALS hastalığı bir kas hastalığı olduğu için vücudun tamamındaki kaslar zamanla güçsüzleşir ve kişi uzuvlarını hareket ettiremez hale gelir.
Eller, ayaklar, bacaklar, kollar, omuzlar, bel gibi uzuvlar ağız, çene, dudak, dil, burun, göz gibi organlar kaslar sayesinde hareket ettirilebilmektedir. Kaslar işlevlerini yerine getiremediği zaman, bu uzuv ve organların hareket edebilmesi ve işlevlerini yerine getirebilmesi giderek zorlaşır.
Bu hastalığa yakalanan kişi zamanla elden ayaktan kesilmekte, konuşma yetisini dahi kaybedilmektedir.
ALS HASTALARI NASIL BESLENMELİDİR?
ALS hastalarının yiyecekleri çiğneyebilmesi ve yutabilmesi oldukça zordur. O yüzden yumuşak ve kolay yutulabilen yiyecekler tercih etmelidirler. Az da olsa çalışabilen bazı kaslarının tamamen işlevlerini yitirmemesi için protein ağırlıklı beslenmeleri gerekmektedir.
Süt ve ayran, kefir, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri yumuşak ve kolay yutulabilir oluşları ile ALS hastalarının protein ihtiyaçlarını karşılamalarını kolaylaştıran besinlerdir. Yumurta, balık, tavuk, köfte gibi yiyecekler de aynı şekilde protein oranları yüksek, yumuşak ve kolay yutulabilir yiyeceklerdir.
ALS HASTALARINDA SİNDİRİM
ALS hastalarının vücutları için sindirim oldukça zor bir eylemdir. Bu sebeple sık sık lifli besinler tüketmeleri gerekmektedir. Lifli besinlerin tüketiminde ALS hastalarına yapılabilecek kolaylıklardan biri şeftali, elma, kayısı, armut, incir, erik, kivi, çilek, kiraz gibi meyvelerin püre haline getirilmesidir.
Böylelikle bu meyvelerin pürelerini fazla çiğnemeden yutabilirler. Fıstık, antep fıstığı, badem, fındık gibi kuruyemişlerde de yüksek oranda lif bulunmaktadır. Bu yiyeceklerin ezmelerinin tüketilmesi ALS hastalarına büyük kolaylık sağlar.
Nohutta da yüksek oranda lif bulunmaktadır. Nohut ezilerek yapılan ve püre halinde olan humusun yenilebilmesi ALS hastaları için oldukça kolaydır.
Kuru bakla ezilerek yapılan fava mezesi de, yüksek lif oranı ile ALS hastaları için oldukça faydalı ve tüketilmesinde zorluk yaşamayacakları bir yiyecektir. Sindirim sisteminin en büyük yardımcılarından biri sudur ve ALS hastaları bol miktarda su tüketmelidir.
Uzm. Dr. Tural TALIBOV
Nöroloji
