CRP NEDİR?
Vücudumuz kusursuz bir şekilde yaratılmıştır. Ancak kendimize iyi bakmazsak, zaman zaman vücudumuz olumsuz sinyaller verebilir. Tıp bilimi de bu kusursuz bir şekilde yaratılmış olan vücudumuzun vermiş olduğu olumsuz sinyalleri takip ederek bu olumsuzlukları düzeltmeyi amaçlar.
Tam adı C-reaktif protein olan CRP, karaciğerin vücuda uyarı vermek amaçlı ürettiği bir proteindir. Normalde protein denilince aklımıza hep olumlu şeyler gelir ancak bu proteinin fazla olması oldukça sakıncalıdır.
CRP YÜKSEKLİĞİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
CRP vücut için faydalı bir protein değildir. O yüzden vücutta maksimum 10 mg/L oranında bulunması uygundur. Vücut için zararlı olan C- reaktif proteinin fazla olmasının bir takım belirtileri vardır;
C-reaktif proteinin fazla olması durumunda halsizlik, yorgunluk, isteksizlik, iştahsızlık gibi durumların yanı sıra eklem ve baş ağrıları, mide bulantısı, titreme gibi belirtilere de sebep olur. Bu belirtilerden bir ya da birkaçına sahipseniz vakit kaybetmeden bir uzmana görünmeniz gerekmektedir.
CRP NEDEN YÜKSELİR VE NASIL DÜŞÜRÜLÜR?
Kandaki CRP oranını artıran en büyük unsurlardan biri sigaradır. Kişi sigara tüketen biri olmasa bile bulunduğu ortamlarda sigara içilmesi, kanındaki C-reaktif proteininin artmasına neden olabilir.
O yüzden bu rahatsızlık ile karşılaşan birisinin kesinlikle sigara tüketmemesi ve sigara içilen ortamlardan da uzak durması gerekmektedir.
Beslenmesine dikkat etmeyen, fazla kilo problemi olan bireylerin de kanındaki CRP oranı artış gösterebilir. Sağlıklı ve dengeli beslenen bir bireyde C-reaktif protein oranının yükselme olasılığı düşüktür.
Stresli bir yaşam tarzına sahip olan bireylerin kanlarında C-reaktif protein oranının artması kaçınılmazdır. O yüzden kişi stresi tetikleyecek durumlarda uzak durmalı, gerekirse stres ile baş edebilmek için uzmanından destek almalıdır.
Soğuk havalarda yeterince dikkatli davranmadığı için soğuk algınlığına yakalanan bireylerde de CRP artışı gözlemlenmektedir. C-reaktif protein artışı tespit edilen bir kişi üşütmemeye özen göstermeli ve salgın hastalıkların var olduğu havasız ve kalabalık ortamlardan uzak durmalıdır.
Şeker hastalığı olan bireylerin kanlarındaki şeker oranının yükselmesi, yüksek tansiyona sebep olduğu gibi CRP yüksekliğine de sebep olur.
Uykusuzluk problemi çekenlerde de C-reaktif protein artışı gözlemlenmektedir. O yüzden her birey, kendi yaş aralığındaki kişilerin uyuması gerektiği minimum süre kadar uyumalıdır. Çünkü uyku en faydalı ilaçtır ve uyku esnasında, vücut hücreleri kendini yeniler.
Uzm. Dr. İsmail Hakkı BOZ
İç Hastalıkları (Dahiliye)
